طراحی و ساخت زیورآلات چوبی بر مبنای منبت کاری مازندران (درب و صندوق قبر)

چکیده: طراحی مقدمه اصلی در خلق اثر هنری است. لذا در دنیای امروز در خلق اثری سنتی، بعضاً با هویت اسلامی، اهمیت این اصل دوچندان می شود. بهترین منبع مطالعه در رسیدن به طرح هایی با هویت ایرانی و اسلامی، آثار هنری گذشتگان است. در این بین، همپای کاشیکاری مساجد و امامزاده ها، منبت کاری در آثار چوبی چون درب ها و صندوق قبرها هم قابل توجه هستند. لذا در این پژوهش که تلاشی در رسیدن به طراحی برای ساخت زیورآلات چوبی است؛ نمونه درب ها و صندوق قبرهای امامزاده ها در مازندران مورد توجه قرار گرفتند. از میان آثاری که تا امروز فرصت مطالعه نداشتند، ده اثر به ترتیب زمانی بررسی شدند؛ که شامل درب ورودی امامزاده سید قاسم تنکابن و آقا پلاسید رامسر، صندوق و درب های شرقی،عربی و شمالی امامزاده ابراهیم بابلسر، صندوق امامزاده حاضر روستای آقمشهد، درب جنوبی امامزاده ابراهیم بابلسر، صندوق و درب ورودی شیخ موسی در روستای شیخ موسی است. نتایج این تدوین از طریق آنالیز نقوش به روش توصیفی ـ تحلیلی بدست آمده است. هدف اصلی شناسایی و معرفی نقشمایه های موجود در این آثار است؛ که به موجب آن ویژگی های بصری منبت کاری مازندران، به لحاظ نقشمایه، ترکیب بندی و اجرا بررسی و شناسایی شده و شاخصه های اصلی در هر دوره معرفی می شود. در پایان، نتایج حاصل از داده ها، تغییرات در نقوش و ترکیب بندی آثار، مبنای اصلی در طراحی زیورآلات برای اجرای پروژه عملی در این پژوهش قرار گرفت. نکته قابل توجه در بخش عملی این پژوهش، تهیه ی قالب لاستیکی از زیورآلات چوبی بوده است؛ و زیورآلات نقره مشابه با اصل اثر چوبی، که از طریق ریخته گری با قالب مذکور بدست آمده است. واژگان کلیدی: منبت کاری مازندران ـ درب و صندوق قبرـ ویژگی های بصری ـ طراحی زیورآلات چوبی.